Evde İçilen Sigaranın Çocuk Sağlığına Etkisi
Çevresel sigara dumanı (ÇSD) yanan bir sigaradan çıkan ve sigara içenin dışarı verdiği dumanın bir karışımıdır. Çevresel sigara dumanı havayı kirletir ve elbiseler, perdeler ve mobilya üzerine siner. Çoğu kişi ÇSD’yi nahoş, rahatsız edici ve gözlerle burnu tahriş edici bulur. Daha önemlisi ciddi bir sağlık tehdidi olmasıdır. Çevresel sigara dumanı içinde 4000’in üzerinde farklı kimyasal madde tespit edilmiştir ve bunların en az 43 tanesi kansere sebep olur.
Ülkemizde yetişkinlerin tahminen yaklaşık 1/3’ü sigara içicisidir ve beş yaş altındaki çocukların yarısından fazlası bir ya da daha fazla yetişkin sigara içicisinin oturduğu evlerde yaşamaktadırlar (Şekil 1).
Şekil 1. Sigara dumamına maruziyet çocuk sağlığını tehdit eder
Kim Risk Altında?
Çevresel sigara dumanı herkes için tehlikeli olmasına rağmen, çocuklar, bebekler hatta ana rahmindeki henüz doğmamış bebekler üzerinde daha büyük bir etkisi vardır. Bu olay ÇSD’nin akciğer, beyin gibi gelişmekte olan organlara zarar vermesiyle gerçekleşir.
Etkileri
Cenin ve yenidoğanda
Anne, cenin ve plasentada kan akımı, hamile her sigara içtiğinde değişir. Sigara uzun süre içildiğinde sağlık üzerinde önemli olumsuz etkiler oluşturmaktadır. Bazı bilimsel çalışmalar hamilelik sırasında sigara içiminin yarık damak-dudak gibi doğumsal bozukluklara bile sebep olduğunu göstermiştir.
Sigara içen anneler daha az süt üretir ve bebeklerin doğum ağırlığı daha düşüktür. Annelerin sigara içmesi 1 ay- 1 yaş arasındaki ölümlerin ana sebebi olan ani bebek ölümü sendromuna neden olabilmektedir.
Çocuk akciğer ve solunum yolları
Çevresel sigara dumanına maruz kalma tüm yaşlarda çocuk akciğer fonksiyonunu bozar. Çocukluk astımının hem sıklığını hem de şiddetini arttırır. Kullanılmış sigara dumanı sinüzit, rinit (nezle), kistik fibroz, öksürük ve geniz akıntısı problemlerini alevlendirir. Çocuklarda soğuk algınlığı ve boğaz ağrısı sıklığını da arttırır.
İki yaş altındaki çocuklarda ÇSD bronşit ve zatürre olasılığını artırır. Yarım paket ve daha fazla sigara içen ebeveynlerin çocuklarının solunum yolu hastalığı nedeniyle hastaneye yatma riski neredeyse iki katına çıkar.
Kulaklar
Çevresel sigara dumanına maruz kalma çocuklarda hem kulak enfeksiyonu sayısını hem de hastalık süresini arttırır. Solunan duman burun arkasını (genizi) orta kulağa bağlayan östaki borusunu tahriş eder. Bu olay orta kulaktaki basıncın eşitlenmesini bozan şişme ve tıkanıklığa ve sonuçta ağrı, sıvı birikimi ve enfeksiyona yol açar. Kulak enfeksiyonları çocuk işitme kayıplarının en sık sebebidir. İlaç tedavisine yanıt vermediğinde kulağa tüp takılması gerekir.
Beyin
Hamilelik sırasında ve sonrasında sigara içmiş annelerin çocuklarında sigara içmeyenlerin çocuklarına göre hiperaktivite gibi davranış bozukluklarına daha sık rastlanılır. Okul performansında ve entellektüel başarıda orta dereceli bir bozulma gösterilmiştir.
Kullanılmış sigara dumanı kansere sebep olur
Çocuğunuzun gelişmesinde ÇSD’nin nasıl zarar verdiğini okudunuz. Çevresel sigara dumanı kansere neden olan çevresel faktörler içinde diğer nedenlere göre açık ara öndedir. Diğerler çevresel nedenlere göre yüz bin kat daha fazla kansere etki etmektedir. Bu gerçekler herkes için oldukça alarm vericiyken, çocuğunuzun kullanılmış sigara dumanına maruz kalmasına hala neden olabilecek misiniz?
Ne Yapabilirsiniz?
- Sigara içiyorsanız bırakın. Gerekirse doktorunuza danışın. Bırakmanıza yardımcı olacak birçok farmakolojik ürün vardır.
- Ev sakinlerinden sigara içen varsa bırakmasına yardım edin. Eğer bırakamıyorlarsa onlar ve ziyaretçilerden evin dışında içmelerini rica edin.
- Arabanızda sigara içilmesine izin vermeyin.
- Çocuğunuzun okul ve kreş ortamlarının dumansız olduğundan emin olun.