Mastoidektomi

Bu ameliyat orta kulağın hemen arkasında bulunan ve orta kulakla bağlantıda olan kemik duvarlı hava hücrelerinin (mastoid hava hücreleri) temizlenmesi işlemidir. Müzmin (kronik) orta kulak enfeksiyonları eğer uygun antibiyotik tedavisi ile iyileştirilemiyorsa, ya da orta kulaktan mastoid hava hücreleri içine doğru ilerlemiş kolesteatoma denilen örtücü epitel yumağı varsa, akut otit denilen ivegen orta kulak enfeksiyonunun ya da bunun uzun sürmüş hali olan kronik otitin (müzmin orta kulak enfeksiyonu) tehlikeli komplikasyonları olmuşsa, beyin zarları bu hava hücrelerinin içine fıtıklaşmışsa veya bu bölgeye girmiş bir ur (tümör) söz konusuysa mastoidektomi ameliyatı yapılır. En sık kolesteatoma nedeniyle yapılmaktadır.

Bu ameliyat tek başına veya timpanoplasti ameliyatı ile birlikte yapılabilir. Timpanoplasti ameliyatı hakkında ayrıntılı bilgi için bu sitedeki (www.onurcelik.com) ¨Timpanoplasti¨ başlıklı yazı okunabilir.

Mastoidektomi timpanoplastiden farklı olarak bir onarım ameliyatı değildir. Mastoidektomi hastalığın cerrahi olarak temizlenmesi işlemidir. Bu ameliyat var olan hastalığı ortadan kaldırmak ve o hastalığın yarattığı ya da yaratma olasılığı olan ciddi sorunları önlemek ya da tedavi etmek amacıyla yapılır. Bazen yaşam kurtarıcı öneme sahiptir.
Mastoidektomi ağırlıkla kemik dokular üzerinde çalışılan ve zaman alan bir ameliyat olduğu için mutlaka hasta uyutularak genel anestezi altında yapılır. Ameliyatın önemli bir kısmında özel ameliyat mikroskopu ve özel cerrahi aletler kullanılmaktadır.

Ameliyat genellikle kulak arkasından yapılan bir deri kesisi ile girilerek başlar. Bu ameliyatta dış kulak kanalı içinden de kesiler yapılmaktadır. Deri ve altındaki dokular bazı aletlerle yanlara itilerek 4-5 cm çapında bir alanda kemik doku ortaya konulur. Buradan matkapa benzeyen ve kemiği delen özel cihazlarla girilip iç kısımlardaki hücrelere ulaşılır. Temizlenmesi gereken hastalıklı yapılar bu hücrelerin içindedir. Hastalıklı yapılar ortadan kaldırılır ve sonra ameliyat alanı kapatılıp işlem bitirilir. Eğer timpanoplasti ile birlikte yapılacaksa mastoidektomide anlatılan temizlik yapıldıktan sonra timpanoplasti yani onarım işlemleri de yapılır ve ondan sonra kapatma işlemi yapılır. Ameliyattan sonra etraftan mikrop bulaşmasın diye kulak steril bezlerle kapatılır.

Bir iki gün günde bir defa pansuman yapılır. Hastanede genellikle  bir veya iki gün yatmak yeterlidir. Dikişler ameliyattan bir hafta sonra alınır. Dış kulak kanalına tampon konulmuşsa iki üç hafta sonra alınır. Dr. Onur Çelik kulak kanalındaki tamponu ameliyattan iki hafta sonra almayı tercih etmektedir. Tam iyileşme mastoidektominin hangi sebeple yapılmış olduğuna, mastoidektominin tipine, birlikte timpanoplasti yapılmış olup olmadığına, hastanın yaşına, tütün kullanıp kullanmadığına, şeker hastası olup olmadığına göre değişebilmektedir.

Her cerrahi gibi mastoidektominin de bazı riskleri vardır. Beyin zarlarının zarar görmesi, yüz felci, işitme kaybı, kanama önemli risklerindendir. Bu durumlar deneyimli bir cerrahın ellerinde nadiren görülür.