Kulağa Tüp Takılması
Kulak tüpü denildiğinde kulak zarına geçici olarak takılan silindir şeklinde içi delik bir protez anlaşılmaktadır (Şekil 1). Bu tüplere havalandırma tüpü anlamında ventilasyon tüpü de denilmektedir. Ayrıca basınç eşitleme tüpü olarak da bilinir. Ameliyatın adı kulak zarına tüp takılması veya kulağa tüp takılmasıdır. Bu tüpler paslanmaz çelik, titanyum gibi metalden veya silikon, floroplastik gibi plastiklerden yapılmış olabilir. Şekilleri de çok çeşitlidir. En sık kullanılan grommet diye isimlendirilen tip, bir iplik makarasının minyatürü diyebileceğimiz biçimdedir (Şekil 2). T harfine benzer yapısıyla ‘’T tüp’’ denilen tüpler de vardır (Şekil 3). Ayrıca özel isimlerle anılan ve birbirinden neredeyse hiçbir farkı olmayan veya bazı farklı özellikleri olan tüp biçimleri de tasarlanmıştır: Paparella tip 1 ve 2, Shah, Armstrong vb. Bazı tüpler kısa süreli tüplerdir; ortalama kalış süreleri 6 ay civarındadır. Grommet kısa süreli tüptür. Bazıları ise uzun süreli tüplerdir; ortalama kalış süreleri 1-2 yıl civarındadır. T tüp ve Paparella tip 2 ise uzun süreli tüplerdir.
Şekil 1. Çeşitli kulak tüpleri (havalandırma tüpü, basınç eşitleme tüpü). | Şekil 2. Grommet tüpü. |
Şekil 3. T tüp. | Şekil 4. Kulak zarına takılmış bir basınç eşitleme veya havalandırma tüpü. Floroplastikten yapılmış kısa süreli bir tüptür. |
Her ne şekilde ve hangi materyalden yapılmış olurlarsa olsunlar tümünün ortak özelliği ortasındaki delik sayesinde orta kulak ile dış kulak arasında açıklık oluşturmaktır. Tüp ne yapıyorsa bu açıklık sayesinde yapmaktadır. Bir ilacı, enerjisi, eylemi yoktur.
Havalandırma tüplerinin işlevleri şunlardır:
- Orta kulak boşluğunun havalanmasını sağlamak
- Varsa basınç eşitsizliğini gidermek
- Varsa anormal biçimde orta kulağa dolmuş sıvıları boşaltmak
- Sık sık orta kulak iltihabı geçirilmesine engel olmak
- Orta kulağa ilaç uygulamak
Benzer veya farklı işlevlerle de olsa kulak tüpleri şu hastalıkların tedavilerinde kullanılmaktadır:
- Komplikasyon denilen tatsız olaylara yol açmış bir orta kulak iltihabında, biriken irini boşaltmak ve hastayı hayati risklerden koruyup bir an önce kalıcı hasar olmaksızın iyileştirmek için
- Meniere hastalığında orta kulağa ilaç uygulamak için
- Tekrarlayıcı orta kulak iltihabında orta kulak iltihabı geçirilmesine engel olmak için
- Orta kulak nezlesinde (Efüzyonlu Otit) orta kulakta anormal biçimde birikmiş sıvıyı boşaltmak, basınç eşitsizliğini gidermek ve orta kulak boşluğunun havalanmasını sağlamak için
- Kulak zarı çökmesinde orta kulak ile dış kulak arasındaki basınç eşitsizliğini gidermek ve orta kulak boşluğunun havalanmasını sağlamak için
- Barotravma denilen ani basınç değişikliğine bağlı orta kulak hasarlarının düzeltilmesinde ve orta kulağa birikmiş bazen kanla karışık olan sıvıların boşaltılması için
Kulak tüpünün takılması için kulak zarında bir küçük delik açılır ve tüp bu deliğe sokulur. İşlem normal koşullarda çok ağrılı olduğu için uyuşturma gerekir. Çocuk hastalarda işlem genel anestezi altında yani hasta uyutularak yapılır. Erişkin ve aklı başında hastalarda ise, hastanın bilinci açık iken, iğne ile kulak uyuşturulduktan sonra takılabilir (Şekil 4). Yani bir ofis girişimidir (bakınız www.onurcelik.com Klinik Hizmetleri- Ofis Tedavileri ve Cerrahi Girişimleri). Çok kısa süren bir cerrahi girişimdir. Riskleri olmakla birlikte çok düşük orandadır:
- Anestezinin riskleri olabilir
- Kanama
- Yüz felci
- Enfeksiyon
- Kulak zarındaki deliğin kapanmaması ve kalıcı olması
- Kulak zarında kireçlenme
- İşitme kaybının artması
Kulağa takılan tüpün kendiliğinden atılması beklenir. Mecbur kalınmadıkça, kendiliğinden atılmamış bir tüpü doktor kulak zarından çıkarmaz. Çıkarmak istenirse işlem aynen takıldığında olduğu gibi anestezi gerektirir.
Tüp takılmış bir hastanın ameliyat sonrasındaki süreç de özelliklidir. Bu konuda ayrıntılı bilgi almak için www.onurcelik.com sitesinin hastalara hitaben hazırlanmış ameliyatlarla ilgili yazılardan ‘’Kulak Tüpü Sonrası Bakım – Basınç Eşitleme (Havalandırma) Tüpü Takılmasından Sonra Bakım’’ başlıklı yazı okunabilir.